Πολυκυστικές Ωοθήκες

Πολυκυστικές είναι οι ωοθήκες που περιέχουν «μικρές κύστεις» (ωοθυλάκια), όπως εμφανίζονται στον υπέρηχο. Υπολογίζεται ότι περίπου το 20% των γυναικών έχει πολυκυστικές ωοθήκες, με συνέπεια να ταλαιπωρείται από διάφορα προβλήματα υγείας, συνηθέστερο εκ των οποίων είναι οι διαταραχές στην περίοδο. Ορισμένες από τις γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες παρουσιάζουν το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών, που συνοδεύεται από βαρύτερα συμπτώματα και διαταραχές της υγείας, ενώ μπορεί να επηρεάσει και τη γονιμότητα.

Για τη διάγνωση του συνδρόμου συνεκτιμώνται η κλινική εικόνα, η εμφάνιση των ωοθηκών στο υπερηχογράφημα και τα αποτελέσματα των ορμονικών εξετάσεων. Η εμφάνισή του συσχετίζεται με αυξημένα επίπεδα ανδρογόνων και ανθεκτικότητα στην ινσουλίνη, ενώ φαίνεται ότι σε μερικές περιπτώσεις υπάρχει και κληρονομική προδιάθεση. Τα υψηλά επίπεδα ανδρογόνων συχνά προκαλούν δερματικά προβλήματα, όπως η ακμή και η αύξηση της τριχοφυΐας. Παράλληλα, καθώς η ωορρηξία είναι ακανόνιστη ή αναστέλλεται, οι γυναίκες με Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών αντιμετωπίζουν κίνδυνο υπογονιμότητας. Το αυξημένο βάρος επίσης αποτελεί συχνό φαινόμενο στις γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες και  φαίνεται ότι η ελάττωσή του μπορεί να μετριάσει τα υπόλοιπα συμπτώματά τους. Ακόμη και μια μικρή απώλεια βάρους της τάξης των 5-8 κιλών, είναι δυνατό να σταθεροποιήσει τον έμμηνο κύκλο. Εξάλλου, το χάσιμο βάρους βελτιώνει τα επίπεδα της ινσουλίνης και της χοληστερόλης και βοηθά στη μείωση της υπερβάλλουσας τριχοφυΐας και της ακμής.

Μακροπρόθεσμα, το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών ενέχει και άλλους σοβαρούς κινδύνους για την υγεία. Η αντίσταση στην ινσουλίνη αυξάνει το ρίσκο για σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και καρδιαγγειακή νόσο. Ακόμη, γυναίκες με Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών τείνουν να παρουσιάζουν υπερπλασία του ενδομητρίου και έχουν αυξημένο κίνδυνο ενδομητρικού καρκίνου.

Για την αντιμετώπιση του Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών προτείνονται διάφορες θεραπείες. Η θεραπευτική προσέγγιση εξατομικεύεται για κάθε γυναίκα, ανάλογα με τα συμπτώματα της, άλλα πιθανά προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζει και με το αν επιθυμεί να μείνει έγκυος. Η θεραπεία με αντισυλληπτικά μπορεί να αποτελέσει μια μακροπρόθεσμη προσέγγιση σε γυναίκες με το Σύνδρομο οι οποίες δεν επιθυμούν να κυοφορήσουν. Πρόκειται για συνδυαστική θεραπεία με χάπια που περιέχουν οιστρογόνα και προγεστερόνη. Η λήψη τους βοηθά στη ρύθμιση της περιόδου, μειώνει την υπερτρίχωση και την ακμή ελαττώνοντας τα επίπεδα των ανδρογόνων και περιορίζει τον κίνδυνο προσβολής από καρκίνο του ενδομητρίου. Η μείωση των ανδρογόνων έχει βρεθεί ότι επιτυγχάνεται και με θεραπεία ευαισθητοποίησης στην ινσουλίνη. Στις γυναίκες με το Σύνδρομο, η θεραπεία αυτή, μέσω της ελάττωσης του επιπέδου των ανδρογόνων, βελτιώνει την ωορρηξία.